İspanya Altın Vize Uygulamasını Sonlandırdı: Barınma Krizi İçin Yeni Adım

İspanya hükümeti, Avrupa Birliği (AB) üyesi olmayan ülke vatandaşlarının gayrimenkul satın alarak oturum hakkı kazanmasına olanak tanıyan Altın Vize (Golden Visa) programını 2 Nisan itibarıyla resmi olarak sonlandırdı. Bu karar, ülkede giderek derinleşen barınma krizine çözüm bulmak amacıyla alındı.

Sanchez: “Barınma spekülasyon değil, anayasal bir haktır”

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, geçtiğimiz yıl yaptığı açıklamada, “Barınma, spekülatif bir yatırım aracı değil, anayasal bir haktır. Bu nedenle altın vize uygulamasını sonlandıracağız” ifadelerini kullanmıştı. Bir yıl sonra hükümet bu sözü hayata geçirerek, konut piyasasında yabancı yatırımcıların etkisini azaltma kararı aldı.

Altın Vize ile 500 bin Euro'luk yatırım karşılığında oturum hakkı

2013 yılında devreye giren Altın Vize programı, İspanya’da en az 500 bin Euro değerinde gayrimenkul satın alan AB dışı kişilere ve yakın akrabalarına oturum hakkı tanıyordu. Bu hak, zaman içinde İspanyol vatandaşlığına başvuru yapabilmenin de kapısını aralıyordu.

Ancak bu uygulama kapsamında ülkede yaşama zorunluluğu olmadan ev sahibi olan yatırımcıların çoğu, mülklerini turistik kiralama veya yazlık konut olarak değerlendirdi. Bu durum, konut arzının daralmasına ve kiralık ev fiyatlarının hızla yükselmesine neden oldu.

15 Bin Yatırımcı Yararlanmıştı

Uygulamanın yürürlükte olduğu 12 yıl boyunca, yaklaşık 15 bin yabancı yatırımcı Altın Vize programından faydalandı. Ancak artan konut talebiyle birlikte İspanya’da barınma sorunu derinleşti. 2025 yılı itibarıyla ülkedeki konut açığının 600 bine ulaşacağı tahmin ediliyor.

Fiyatlar Rekor Seviyelerde

İspanya’nın önde gelen emlak platformlarından Idealista verilerine göre, kiralık konut fiyatları yıllık bazda yüzde 11,5, son çeyrekte ise yüzde 3,9 oranında arttı. Aralık 2024 sonu itibarıyla, ülke genelinde kiralık konutların metrekare fiyatı ortalama 13,5 Avroya ulaştı.

En keskin artış Madrid’de yaşanırken, burada son 10 yıldaki kira artışı yüzde 91'i buldu. Aynı dönemde yeni konut inşaat maliyetleri de yüzde 7,6 oranında artarken, bazı bölgelerde bu oran yüzde 15’in üzerine çıktı.

Gençler Şehir Merkezlerinden Uzaklaşıyor

Konut fiyatlarındaki artış, özellikle genç nüfusu şehir merkezlerinden uzaklaştırıyor. Büyük şehirlere olan göç devam etse de, yüksek kiralar nedeniyle birçok kişi merkez dışı semtlerde ya da çevre yerleşimlerde yaşamayı tercih ediyor.

Hükümetin Altın Vize uygulamasını sonlandırması, konut piyasasında fiyatları dengelemek ve yerli halkın barınma hakkını korumak için atılmış önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.